lailapa: Ζήτημα τριμήνων η ελληνική αναδιάρθρωση

By John Dizard (*)
Δημοσιεύθηκε: 07:53 - 22/11/10

Καθώς η ιρλανδική διάσωση προχωρά προς τη θλιβερή τελευταία πράξη της, το επόμενο επεισόδιο στη διαδοχή των γεγονότων της κρίσης ταυτότητας του ευρώ γίνεται πιο ξεκάθαρη. Αν δεν είχε επιλυθεί το ζήτημα της ικανότητας του ιρλανδικού τραπεζικού κλάδου να συντηρήσει τη ρευστότητά του το ισπανικό τραπεζικό σύστημα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα είχε ταχύτατα επαναλάβει τα ίδια προβλήματα.
Οι απώλειες καταθέσεων των τραπεζών της Ιρλανδίας είχαν προηγηθεί της τρέχουσας κρίσης και η ίδια τάξη καταθετών είχε αρχίσει να εξέρχεται από την Ισπανία. Ο ισολογισμός της ΕΚΤ με το ζόρι κατάφερνε να προσφέρει παροδική ρευστότητα στην Ιρλανδία.

Έτσι, το πρόβλημα που προκλήθηκε από τη βραδυκίνητη ή και παραπλανημένη διαχείριση της τραπεζικής κρίσης για την ώρα αντιμετωπίστηκε. Την ερχόμενη εβδομάδα, η οικονομία της ευρωζώνης θα επιστρέψει στο ζήτημα του εθνικού χρεοστασίου, που σημαίνει για την ώρα την Ελλάδα.
Στις αρχές της εβδομάδας, οι παρατηρητές του ΔΝΤ, της Ε.Ε. και της ΕΚΤ θα έχουν ολοκληρώσει επισήμως την αναθεώρηση της προσαρμογής της Ελλάδας στους όρους που επέβαλε το πρόγραμμα σταθεροποίησης της χώρας. Εχει ήδη γίνει κατανοητό ότι οι στοχοι για τις δαπάνες και τα έσοδα του ελληνικού κράτους δεν θα έχουν φυσικά επιτευχθεί, αν και υπάρχουν ακόμη πιο φιλόδοξα σχέδια για το επόμενο έτος. Σε κάθε περίπτωση, η επόμενη δόση των 9 δισ. ευρώ των κεφαλαίων των Ε.Ε. - ΔΝΤ θα χορηγηθεί τον επόμενο μήνα, αφού η ειλικρίνεια που παρουσιάζεται και οι νέες, αναθεωρημένες υποσχέσεις λαμβάνονται υπόψη ως πραγματική προσαρμογή.

Όσον αφορά στην άποψη των ανθρώπων της αγοράς για τον ιδιωτικό τομέα, το αποτέλεσμα αυτής της συγκεκριμένης αναθεώρησης είναι κρίσιμο. Σημαίνει ότι δεν θα παρουσιαστεί κρίση στο σύστημα τον Δεκέμβριο, επομένως υπάρχουν πολλές πιθανότητες να βγει ο μήνας χωρίς να χαθούν τα κέρδη, και τα μπόνους, του έτους. Η πραγματικότητα μπορεί να περιμένει.
Για πόσο;
Μεταξύ των τραπεζικών και των νομικών που προετοιμάζονται για την επικείμενη ελεγχόμενη στάση πληρωμών της Ελλάδας υπάρχει ασυμφωνία όσον αφορά στη χρονική στιγμή. Ορισμένοι πιστεύουν ότι θα εκδηλωθεί μια δραματική και σοκαριστική ανακοίνωση, με έξαλλη κοινωνική αντίδραση, στο β΄ τρίμηνο του 2011. Άλλοι πιστεύουν ότι κάπου στο γ΄ τρίμηνο θα ήταν πιο κατάλληλη εποχή. Μια ανακοίνωση στο γ΄ τρίμηνο θα ήταν πιο παραδοσιακή, αλλά οι νομικοί στη Γερμανία και οι πολιτικοί στην Ελλάδα προφανώς έχουν κουραστεί από την ιστορία και ίσως επιταχύνουν τη χρονική στιγμή, αφήνοντας περισσότερο από το γ΄ τρίμηνο ελεύθερο για τις ήδη προγραμματισμένες διακοπές τους.
Οι δικές μου διακοπές είναι προγραμματισμένες για τον Αύγουστο και έχω την ηθική θέση ότι είναι καλύτερο για όλους να αποδεχτούμε τα γεγονότα, να αναλάβουμε τις επενδυτικές απώλειες και να επιβάλουμε περισσότερη λιτότητα, κάλλιο νωρίτερα παρά αργότερα.
Οι Έλληνες και οι σύμβουλοί τους έχουν ήδη προχωρήσει τη σκέψη τους. Αντιλαμβάνονται ότι για να φτάσουν σε "επιτυχές" αποτέλεσμα στο τριετές πρόγραμμα προσαρμογής θα υποστούν καταστροφή στον ισολογισμό τους. Τα ελληνικά ομόλογα, που λήγουν μέσα σε αυτήν την περίοδο, πληρώνονται σε μεγάλο βαθμό με νέο δανεισμό από την Ευρώπη και το ΔΝΤ, καθώς και με τις εκπτωτικές αγορές ομολόγων των ελληνικών τραπεζών με την ΕΚΤ. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα ανταλλάσσει εκκρεμές χρέος, που είναι νομικά και λογιστικά εύκολο να αναδιοργανωθεί με ευνοϊκούς όρους, με χρέος που είναι δύσκολο ή αδύνατον να αναδιοργανωθεί. Είναι σαν να δανείζεσαι από "καρχαρία" της Μαφίας για να ξεπληρώσεις προκαταβολικά για λεφτά που χρωστάς στη γιαγιά σου.
Όπως έχουν δηλώσει δημοσίως νομικοί του εθνικού χρέους, όπως ο κ. Lee Buchheit της Cleary Gottlieb, πρώην σύμβουλος της Αργεντινής, το 90% των εκκρεμών δανείων της Ελλάδα κυβερνάται από τον ελληνικό νόμο. Αυτό σημαίνει ότι οι όροι μιας αναδιοργάνωσης θα μπορούσαν να τεθούν με την ταχεία έγκριση ενός νόμου στο ελληνικό κοινοβούλιο, που θα δίνει τη δυνατότητα "μαζικής προσθετικής κίνησης". Οπότε, αν ένα συγκεκριμένο ποσοστό, ας πούμε το 80% ή το 90%, όλων των κατόχων ελληνικών ομολόγων συμφωνήσει σε αναδιοργάνωση, που χαμηλώνει την καθαρή τρέχουσα αξία στο ελληνικό χρέος , ας πούμε, στο μισό, τότε οι υπόλοιποι ομολογιούχοι θα υποχρεωθούν να αποδεχθούν τους ίδιους όρους. Τα 30ετή ελληνικά ομόλογα κινούνται σήμερα στα 50 σεντς του ευρώ, που είναι καλός δείκτης για το τι αξίζουν τα βραχύτερα ομόλογα.
Αντιθέτως, όσα λαμβάνει η Ελλάδα από την ευρωζώνη, το ΔΝΤ και την ΕΚΤ είναι συνακόλουθα, μη αναδιοργανώσιμα. Σε αντίθεση με την Αργεντινή, λόγου χάρη, που είχε εμπορικό πλεόνασμα όταν χρεοκόπησε το 2000-01, η Ελλάδα χρειάζεται διαρκή χρηματοδότηση μετά την αναδιοργάνωση για το εμπορικό της έλλειμμα. Κι αυτό δεν θα είναι διαθέσιμο αν προσπαθήσει να απειλήσει το ΔΝΤ ή την ΕΚΤ, για να μη μιλήσουμε για τη Γερμανία και τη Γαλλία.
Γι’ αυτό ψηφίζω προς τα τέλη του β΄ τριμήνου. Μετά την επόμενη αναθεώρηση του ΔΝΤ. Και πριν νοικιάσω για τις καλοκαιρινές διακοπές μου.